Portakal Ağacı Nasıl Yetiştirilir? Bakımı Nasıl Yapılır?

Bahçenizde bir portakal ağacı nasıl yetiştirilir ve bu konuda ne kadar şey biliyorsunuz? Henüz bir portakal ağacı dikmediniz ancak büyütmeyi düşünüyorsanız, tohumdan portakal ağacı yetiştirme ve fidan yöntemini kullanabilirsiniz.

Portakal ağaçları tohumdan yetiştirilebilir ancak ticari yetiştiriciler, tomurcuklanma adı verilen bir işlem ile hızlı ve etkili bir çoğaltma yapabilir. Tohumdan yetiştirilen ağaçların kök çürümesine yatkın olmalarından ötürü ömürleri çok uzun olmayabilir. Ayrıca gene tohumdan yetişen ağaçlar, olgunlaşana kadar (yaklaşık 15 yıl) meyve vermezler. Bahar aylarında filizlenen dallardan yetiştirilen fidanlar daha sağlıklı ve hızlı büyür.

İlk olarak tohumdan portakal ağacı nasıl yetiştirilir ele alalım. Dalından koparılmış veya marketten satın alınmış taze portakalın içindeki tohumları dikkatlice çıkarın. Portakalların tohumları, içindeki çekirdeklerdir. Çoğu portakal çeşidinde çekirdek bulunmaz. Tohumların etrafında yer alan dış kabuk çimlenmeyi engeller. Bu yüzden ilk olarak bu tohumları kabuklarından kibarca kazıyın. Daha sonra bardak veya tohumluklara doldurduğunuz nehir kumlarını 2-3 cm kadar derine dikin. Filizlenene kadar toprağı nemli tutun ve seralama tekniği ile ortamını nemli tutun.

Portakal ağaçlarını kesilen dallardan çoğaltmak en etkili ve yaygın yöntemdir. Buna çelik alarak çoğaltma da denir. Peki çelikten portakal ağacı nasıl yetiştirilir?

Ağaçtan alacağımız çelikler için sağlıklı olmasına özen gösterin. Çünkü bu daha sonra fidan ve ağaç olacak gövdeyi oluşturacaktır. Son dondan en az 3 hafta geçtikten sonra düz bir dal seçin ve ağaçtan kesin. Uzunlukları yaklaşık 20 cm olması ideal olacak. Kesim yaptığınız dalların 1-2 yaşında olması da önemli. Elde ettiğimiz bu dallarda yer alan yaprakların yarısından çoğunu kesin. Kestiğimiz bu tohumu kum, toprak, torf ve yosundan elde ettiğimiz karşıma dikmeden önce köklendirme tozuna batırın. Daha sonra bu fidanı güneş alan, rüzgârdan korunaklı yerlerde tutun ve düzenli olarak toprağını nemli tutun.

Dikimden birkaç hafta sonra ve ilk birkaç yıl (doğurma yaşından önce), ağaca dengeli (6-6-6 gibi) bir gübre verin. Yeni doğan ağaçlar için, dal ve yaprak büyümesini sürdürmek için besin sağlar, aynı zamanda meyve oluşumuyla kaybedilen besinlerin yerini alır. Narenciye ağaçları için malçlar tavsiye edilmez, ancak ağaçlar malç kullanılan ekili bir bitki yatağında bulunuyorsa, ağaç gövdesi ile malç arasında en az 12 inçlik çıplak toprak bırakın. Ön ortaya çıkan herbisitler, yabani ot tohumlarının filizlenmesini önlemek için kullanılabilir.

Portakal Ağacının Özellikleri Nelerdir?

Portakal meyvesinin C vitamini yönünden zengin olduğunu biliyoruz. Peki Portakal ağaçları hakkında ne kadar şey biliyorsunuz? İşte portakal ağacının özellikleri:

Portakal ağaçları genelde 6 metre kadar uzar. Geniş yaprakları vardır ve ilkbahar aylarında açtığı beyaz çiçekleriyle ünlüdür. Bu çiçekler çok fazla kelebek ve arıyı kendine çeken nektar özelliktedir. Beş yapraklı bu beyaz çiçekler çok güzel bir kokuya sahiptir.

Meyve, hesperidium olarak bilinen değiştirilmiş bir meyvedir ve eti karpel adı verilen bölümlere ayrılmıştır. Tatlı-turuncu meyvenin normal şekli yuvarlaktır ve kabuğu turuncu renktedir. Tatlı portakalın özü asitli ve tatlıdır; kösele kabuğu nispeten pürüzsüzdür ve yağ bezleri dışbükeydir. Portakallar tamamen olgunlaştıklarında toplanırlar, çünkü bazı yaprak döken meyvelerin aksine, toplandıktan sonra olgunlaşmazlar veya kaliteleri artmaz. Verimli bir portakal ağacı, 50 kilodan fazla meyve verebilir.

Portakal ağaçları, en iyi hafif donların olduğu iklimlerde yetişir. Ağaçlar bu mevsimlerde yarı olgunlaşır ve donma noktasının altındaki sıcaklıklarda meyveleri zarar görmez. Bu bitkiler, aşırı kumlu topraklardan killi balçıklara kadar pek çok çeşitli toprakta yetişebilir. Özellikle ara tip topraklarda yetişirler. Portakal bahçeleri drenajın iyi olduğu derin topraklara ekilirler. Portakal ağaçları genellikle seçilmiş ağaçların tohumlarından yetiştirilen stoklarda tomurcuklanır.

Portakal Ağacı Bakımının/Yetiştirmenin Püf Noktaları

Portakal ağacı bakımının/yetiştirmenin püf noktaları nelerdir?

• Portakal ağaçları fidan boyundayken rüzgarlara karşı çok hassas olurlar ve genelde iyi drene edilmiş topraklara dikilirler. Pek çok farklı toprak tipine karşı uyumlu olsalar da en iyi sonucu gübreli ve ağır toprakları severler. Ayrıca taban suyu yüksek olan topraklarda kök çürümesi yaşayabilirler ve güneşi severler.
• Portakal ağaçları yetiştirmek için ihtiyaç duyulan su iklime ve yıllık toplam yağış miktarına göre değişir, ancak genel bir kural olarak portakal ağacı bakımında sonbaharda sulama azaltılmalı ve ilkbaharda yeniden başlanmalı.
• Dikim derinliği, portakal ağacı bakımı sırasında ne kadar su sağlayacağınızı da etkiler. Büyüyen portakal ağaçları genellikle haftada ortalama 2 cm suya ihtiyaç duyarlar.
• Büyüyen portakal ağaçlarının gübrelenmesi meyvenin kullanımına bağlıdır. Fazladan azotlu gübre, kabukta daha fazla yağ oluşmasına neden olur. Potasyumlu gübre, kabuktaki yağı azaltır.
• Yenilebilir portakalların yüksek verimi için her ağaca yılda yarım ila bir kg nitrojenli tohum kullanılmalı.
• Gübre, potasyum ve fosforun yanı sıra bir dizi mikro besin içermelidir. Yaşlı portakal ağacınız bol miktarda meyve vermiyorsa, hangi gübre oranının gerekli olduğunu belirlemek için büyüyen portakal ağaçlarının bulunduğu alanda toprak testi yapın.
• Budama portakal ağacı için olmazsa olmaz değildir. Ancak yere çok yakın olan dalları kesmelisiniz. Ayrıca hasar görmüş veya ölmekte olan dalları da kesmeniz gerekir.
• Eğer çoklu dikim yapacaksanız, portakal ağaçlarının aralarındaki mesafeyi en az 7 metre tutun. Portakal ağaçları enini de büyüyebilen ağaç tiplerindendir ve fazla yakın olduğunda güneş ve su problemi yaşayabilirler.